Таҳлилий мақола— Миграция агентлиги материаллари асосида
Ўзбекистон ва Япония ўртасидаги меҳнат миграцияси соҳасидаги ҳамкорлик кейинги йилларда жадал ривожланиб, икки давлат ўртасидаги стратегик шерикликнинг муҳим йўналишларидан бирига айланди. 2019 йилдан бошланган ҳуқуқий асослар яратилиши 2025 йилга келиб тўлиқ амалий мазмун касб этди: ўқув марказлари, малака тестлари, рақамли платформалар, йирик япон компаниялари билан бевосита шартномалар ва энг муҳими — узоқ муддатли меҳнат имкониятларининг очилиши.
2019–2020 йиллар: ҚонунчиликпойдевориваЯпониядарасмийишгайўлочилиши
Ўзбекистонва Япония ўртасидагиҳамкорлик 2019 йил 15 январдаимзоланган Меморандум биланбошланган. 2019 йилдекабрдагиэнгмуҳимҳужжат — SpecifiedSkilledWorker (SSW)дастурибўйичаҳамкорликмеморандумиэсаўзбекистонликларни Япония меҳнатбозоригарасмийватартибликиришигайўлочди.
2020 йилда SSW бўйичаҳукуматларарокелишувэълонқилинди. Шу йилиТошкентдаяпон тили вакасбийкўникмаларнитестданўтказувчиилкмарказ — TOKUTEI GINOUташкилэтилди.
2021–2025: Иқтисодийталабваинсонкапиталигасармоя
2021–2025 йилларда Миграция агентлигиЯпониянинг 20 дан ортиқ компания вакооперативларибиланшартномаларимзолади. Улар орасида:
- TechtasKyodoKumiai,
- Kobe International Trade Promotion Association,
- TokaiBuildersSupportCooperative,
- ShimizuCorporation,
- JPC Corporation,
- ProudPartners,
- LangsCorporation,
- Wisenet Business Cooperative Unionвабошқаларбор.
Бувабошқаўзарокелишувларасосидақурилиш, саноат, қишлоқхўжалиги, меҳмонхонахўжалиги, автомобилсозлик, келажакдаэсатиббиёткабисоҳаларбўйичаишўринлариочилмоқда.
Япония Ўзбекистоннингинсонресурсларинистратегикимкониятсифатидакўрмоқда
2022 ва 2025 йиллардагиюқоридаражадагиташрифлардавомидаяпонвазирликларивайириккорпорацияларўзтаклифлариниянадакенгайтирди. 2025 йил 21 январда JICA ваЎзбекистон Миграция агентлигитомониданJapanCareerPortalпорталиишгатуширилди. Бу — ЯпониянингМарказийОсиёдамеҳнаткадрлариниривожлантиришбўйичабиринчилойиҳаси.
Порталда:
- ишгатопшириш,
- тестлар,
- японтилиниўрганиш,
- ишберувчиларбилантўғридан-тўғримулоқотқилишимкониятларимавжуд.
Катталойиҳалар: 10 000 нафарўзбекистонликкаЯпониядаишлашимконияти
2025 йилдаэнгйириккелишувимзоланди —
Japan-China-Asia Medical Educational Cultural Exchange General Incorporated
Association (JCAEMCE)билан:
10 000 нафарўзбекмутахассисиниЯпониядаишбилантаъминлашлойиҳаси.
ЛойиҳадоирасидаТошкент, СамарқандваНамангандазамонавийўқувмарказлари — “Японмаҳоратнури”таълимкомплекслариташкилэтилмоқда. Улар йилигакамида 3 000 нафарномзоднитайёрлаширежалаштирилган.
“Ўқиш + Иш” модели — Япония стандартларигайўл
БирнечтаяпонкомпаниялариЎзбекистондабепулўқувбазалариниочмоқда:
- OnoderaUserRun — 5 мутахассисликбўйичаяпон тили вакасбийтайёргарликмактаби;
- ProudPartners — ҳайдовчи, қурилиш, ресторан вамеҳмонхонасоҳаларибўйичатайёргарликмарказлари.
Замонавийаудиториялар, лабораториялар, 350 ўринлиётоқхона — барчасистандартлашганяпон модели бўйичаташкилқилинган.
Натижаларваянгибосқич
2025 йилгакелибЯпониядаўзбекистонликлар сони ўсаётганивамеҳнатбозоридаюқорибаҳоланаётганиқайдэтилди. Японкомпаниялариўзбекишчиларини:
- интизомли,
- меҳнатсевар,
- қонунбузарликданйироқ,
- тез мослашаоладиган
мутахассисларсифатидатавсифламоқда.
Бирнечта префектура губернаторлари, хусусанКанагавагубернаториЮдзиКуроива, ҳамкорликникенгайтиришбўйичаташрифларуюштиришгатайёрлигинибилдирди.
Қийинчиликларваҳалэтилаётганвазифалар
Шу биланбирга, қатормасалаларустуворвазифасифатидабелгиланган:
- японтилинибилишдаражасинингпастлиги,
- визаларнирасмийлаштиришмуддатинингузоқлиги (4–6 ой),
- айримноқонунийвоситачиларфаолияти,
- фуқароларнингҳуқуқийхабардорлигипастлиги.
Бумуаммоларниҳалқилишучун:
- визаларнирақамлаштиришватезлаштириш,
- расмийагентликларўртасидамаълумоталмашиш,
- тўғридан-тўғриқабулчўнтаклариникенгайтириш,
- тестларниЎзбекистоннингўзидакўпайтириш
кабимеханизмларишгатуширилмоқда.
Якунийхулоса
Ўзбекистонва Япония
ўртасидагимеҳнатмиграциясисоҳасидагиҳамкорликэндиликдаоддийишчикучлариалмашинувиэмас
—
инсон капитали, технологияларвабилимларалмашувигаайланди.
Дастурлардоирасида:
- 10 000 ўзбекистонликниишбилантаъминлаш,
- Япония стандартларигамосўқувмарказлариташкилэтиш,
- рақамлиплатформаларорқалишаффофликниошириш,
- мигрантларҳуқуқларинимустаҳкамҳимояқилиш
кабивазифаларамалгаоширилмоқда.
Бу, ўзнавбатида, ўзароишончгаасосланганстратегикҳамкорликнингянадамустаҳкамланиши, инсон капитали ривоживаюксаксавиядагикасбийтайёргарликнитаъминлайди.
