Июль ойида ишбилармонлик муҳитининг жамланган кўрсаткичи июнь ойидаги 57 пунктга нисбатан 65 пунктни ташкил этди. Қишлоқ хўжалиги ва хизмат кўрсатиш соҳасидаги вазият яхшиланишда давом етди ва компания баҳоси йил бошидан бери енг юқори даражага етди. Жорий талаб сметалари барқарорликни намойиш етиб, ижобий зонада қолди. Бизнеснинг нарх тахминлари бироз камайди.
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази томонидан ўтказилган сўров натижаларига кўра, июль ойида Ўзбекистонда ишбилармонлик муҳитининг ҳолати сезиларли даражада яхшиланди.
Июль ойида ишбилармонлик муҳитининг жамланган кўрсаткичи ўтган ойга нисбатан 8 пунктга кўтарилиб, 65 пунктни ташкил этди, ўтган йилга нисбатан ўсиш 12 пунктни ташкил этди, бу мамлакатдаги ишбилармонлик муҳитининг ҳолатини ижобий деб баҳолайди.
Хулоса индикаторнинг ўсишига қишлоқ хўжалиги секторидаги ижобий динамика сезиларли таъсир кўрсатди, бунда ўсиш 15 пункт (55 пунктдан 70 пунктгача) ва хизмат кўрсатиш соҳасида — 7 пункт (60 пунктдан 67 пунктгача) ташкил этди. Саноат (54 пунктдан 58 пунктгача) ва қурилиш (61 пунктдан 64 пунктгача) соҳасида бироз камроқ сезиларли ўсиш қайд этилди.
Бизнеснинг жорий ҳолатини баҳолаш июль ойида бирданига 10 пунктга ошди ва 52 пунктни ташкил этди, бу қишлоқ хўжалиги (47 пунктдан 59 пунктгача) ва хизматлар (43 пунктдан учун 55 пунктгача) соҳасида сезиларли яхшиланиш билан изоҳланади.
Шундай қилиб, «бизнеснинг ҳозирги ҳолати ёмонлашди» деган салбий баҳоларнинг улуши тахминан 3%га (12 %дан 9%гача) камайди ва ўз бизнесининг ижобий ҳолатини «яхши» деб қайд этган респондентларнинг улуши 46% даражасида ўзгаришсиз қолди.
Июнь-июль ойларида ўз ходимлари сонини оширган корхоналар улуши 5%га камайди ва 19%ни ташкил этди. Товарлари/хизматларига бўлган талабнинг ўсишини қайд этган корхоналар сони 3%га (45 дан 42%гача) камайди.
Ривожланиш истиқболлари бўйича бизнес оптимизми яхшиланди
Келгуси 3 ойда ривожланиш истиқболлари бўйича бизнеснинг тахминлари ўтган йилги 69 баллга нисбатан 5 пунктга кўпайиб, 79 пунктни ташкил этди. Энг катта оптимизм қишлоқ хўжалигида қайд этилди – бирданига 18 пунктга (63 дан 81 баллгача) ошди.
Шундай қилиб, келгуси 3 ой ичида бизнеснинг умумий ҳолати яхшиланишини кутаётган компанияларнинг ижобий баҳолари сони деярли ўзгармаганлиги ва 73%дан юқори даражада сақланиб қолганлиги аниқланди. Талабни баҳолаш барқарорликни кўрсатди, Ўзбекистон компанияларининг 71%и ижобий динамикани қайд этди. Ходимлари сонини кўпайтиришни режалаштирган корхоналар эса 12%га (68%дан 56%гача) сезиларли даражада камайди.
Сўров натижаларига кўра, кейинги 3 ой ичида ўз товар/хизматлари нархининг ошишини кутаётган тадбиркорларнинг улуши 2%га камайди.
Умуман олганда, жорий вазиятнинг қийматлари ва июль ойидаги кутилмалар ўртасидаги боғлиқлик иқтисодий ривожланишнинг ижобий тенденцияси кейинги 3 ойда ҳам давом этишини англатади.
Кўрсаткичларни яхшилаш омили сифатида бизнес юритишдаги тўсиқларни камайтириш.
Агар май ойида тўсиқларга дуч келган тадбиркорлар сони 46%ни ташкил этган бўлса, июнь ва июль ойларида бу кўрсаткич 42%ни ташкил этди.
Шундай қилиб, молиялаштиришга киришда қийинчиликларни қайд этган респондентларнинг улуши 5%га (15%дан 10%гача) камайди ва 4%га юқори солиқ ставкалари ва солиқ маъмуриятчилигига нисбатан салбий баҳолар мос равишда 9%гача камайди.
Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази ҳар ойда ишбилармонлик муҳити, хизматлар ва тадбиркорлик фаоллигини ўрганиш натижалари бўйича бир қатор ахборот-таҳлилий материалларни нашр этади. Сўровлар ва ҳудудлар фаолиятини мониторинг қилиш асосида хўжалик юритувчи субъектлар ҳолатини қисқа муддатли сифатли баҳолаш амалга оширилади. 2023 йилдан бошлаб Ўзбекистондаги ишбилармонлик муҳити кўрсаткичлари тўғрисидаги маълумотлар вақти-вақти билан Trading Economics ахборот порталида эълон қилинади.
